- موقعیت جغرافیایی وانسانی استان
- بخش کشاورزی استان وجایگاه آن در سطح کشور
- اقیلم وآب وهوا
- وضعیت منابع خاک واراضی
- سطوح زیر کشت و تولیدات مهم محصولات زراعی
- سطوح زیرکشت و تولیدات مهم محصولات باغی
- دام، طیور، آبزیان ومیزان تولیدات وجایگاه کشوری آن
- جایگاه محصول چغندر قند در استان
(1)موقعیت جغرافیایی و انسانی استان
بلندترین نقطه استان قله بینالود در ارتفاع 3615 متری وپست ترین نقطه در دشت سرخس با ارتفاع 299 متر از سطح دریاهای آزاد واقع شده و دو رشته کوه هزار مسجد درشمال و بینالود در جنوب استان قرار دارد.
متوسط بارندگی استان سالیانه 8/209 میلیمتر و رطوبت نسبی استان 46 درصد می باشد .
این استان مهمترین و اصلی ترین کانون زیستی در مشرق کشور جمهوری اسلامی ایران است و بعنوان مرکز ثقل فعالیت های اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی کشور در این منطقه، حیات پرباری را می گذراند و به علت در برداشتن یکی از مکان های مقدس شیعیان، حرم مطهر رضوی، ومجاورت با کشورهای ترکمنستان وافغانستان وبه لحاظ رواج گردشگری دینی، رونق فعالیت های بازرگانی وگسترش مسائل سوق الجیشی، اهمیت واعتبار فراوانی دارد. درحال حاضر این استان را قطب قطعه سازی ومرکز صنایع غذایی کشور می شناسند.
جدول شماره1: جمعیت استان
(برگرفته از مرکز آمار ایران سال 85)
جدول شماره2: اشتغال استان
(برگرفته از مرکز آمار ایران سرشماری 89)
(2) بخش کشاورزی استان وجایگاه آن در سطح کشور
بخش کشاورزی استان خراسان رضوی به عنوان یکی از بزرگترین و مهمترین تولید کنندگان محصولات کشاورزی کشور با برخورداری از ظرفیتها وتوانمندیهای وسیع با بیش از 2/1 میلیون هکتار سطح زیرکشت انواع محصولات زراعی و باغی(آبی ودیم) و بیش از9/13 میلیون واحد دامی ، با تولید بیش از 01/8 میلیون تن انواع محصولات زراعی، باغی و دامی به ارزش ناخالص اقتصادی بیش از 155/83344 میلیارد ریال جایگاه تعیین کننده ای دراقتصاد ملی و استان داشته ونقش مهمی در تأمین نیازهای حیاتی جامعه، امنیت غذایی، تأمین مواد اولیه مورد نیاز صنایع وایجاد اشتغال ایفا نموده است.
بخش کشاورزی استان در سطح زیر کشت و تولید محصولات زراعی به ترتیب با 01/7 درصد و 8/6 درصد کشور رتبه سوم را در بین استانها دارا می باشد.
همچنین در سطح زیر کشت وتولید محصولات دائمی(باغی) به ترتیب با 5/7 % و8/5 % کشور رتبه سوم را دارا می باشد.
زیر بخش دام استان نیز به عنوان بزرگترین بخش دامداری کشور از لحاظ تعداد واحد دامی وتعداد دام سبک محسوب می گردد.
بخش کشاورزی استان در اغلب محصولات مهم رتبه های اول تا سوم کشور را دارا می باشد وسهم ارزش افزوده بخش کشاورزی استان از کل کشور 3/7 درصد وسهم ارزش افزوده بخش از تولید ناخالص داخلی استان 06/12 درصد می باشد. 7/24 درصد اشتغال استان دراین بخش قرار دارد. ( مأخذ: مرکز آمار ایران 1389)
بخش کشاورزی با توجه به ظرفیت و توانمندیهای قابل توجه و بازده سرمایه گذاری بیشتر، اشتغال زایی بالاتر به ازاء هر واحد سرمایه گذاری وپایین بودن هزینه تولید در مقایسه با سایر بخشها نقش مهمی در توسعه اقتصادی استان دارد.
(3) اقیلم وآب وهوا
جدول شماره3 : اقلیم وآب و هوای خراسان رضوی
( برگرفته از مأخذ هواشناسی استان سال 91)
(4)وضعیت منابع خاک واراضی استان
مساحت استان خراسان رضوی 11649339 هکتار می باشد که از این وسعت حدود 5/31 درصد اراضی مناسب کشاورزی می باشد که بیش از سه برابر مساحت زیر کشت فعلی می باشد و زمینه فعالیت و توسعه در این بخش، فراوان است.
جدول شماره 4 :سطح زیر کشت وتولید محصولات زراعی استان و رتبه کشوری
(برگرفته از مأخذ اداره آمار واطلاعات کشاورزی 92)
جدول شماره 5 : محصولات زراعی مهم استان، دارای رتبه اول تا سوم کشوری
(برگرفته از مأخذ اداره آمار واطلاعات کشاورزی 92)
جدول شماره6 : سطح زیرکشت و تولید محصولات باغی استان با رتبه کشوری
(برگرفته از مأخذ اداره آمار واطلاعات کشاورزی 92)
جدول شماره1 : سطح زیر کشت و تولید محصولات مهم باغی استان دارای رتبه 1 تا 3 کشوری
(برگرفته از مأخذ اداره آمار واطلاعات کشاورزی 92)
جدول شماره8 : آمار دام ، طیور، آبزیان استان
(برگرفته از مأخذ معاونت بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی- شهریور 1392)
جدول شماره 9 : میزان تولیدات سالانه دام وطیور و آبزیان استان با رتبه کشوری
(برگرفته از مأخذ معاونت بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی-92)
(5)جایگاه محصول چغندر قند در استان :
چغندرقند از جمله محصولات اساسی است که یکی از منابع مهم تأمین انرژی به شمار می آید. اهمیت محصول چغندرقند(منبع تولید شکر) در الگوی غذایی خانوارهای ایرانی و نوسانات قیمت این محصول و تقاضای زیاد مصرف کننده ، سود آوری اجتماعی محصول چغندرقند واثرات سیاست های دولت ،نشان دهنده وجود مزیت نسبی در تولید محصول چغندرقند در ایران است.
بنا به همین دلایل وایجاد اشتغال قابل توجه وجایگاه قند در سبد مصرف خانوار، چغندر قند به عنوان محصولی راهبردی برا ی استان خراسان رضوی است.
((در خراسان رضوی با هفت کارخانه قند فعال، 20 درصد اراضی زیر کشت استان به چغندر قند اختصاص دارد))
جدول شماره 10 : سطح زیر کشت، تولید چغندر قند و شکر- مقایسه استان باکشور
